Jedni zachwycają się jej smakiem, inni są w stanie ją wypić tylko w odpowiednio przyrządzonym drinku, a są tacy, którzy już na sam zapach odmawiają spróbowania. Whisky, bo właśnie o tym trunku mowa, ma więc wielu zwolenników, ale także całkiem sporą grupę przeciwników. W tym drugim przypadku dominują kobiety, które często miewają problem z tym dość specyficznym smakiem.
Whisky, czyli co?
Jest to wysokoprocentowy napój alkoholowy produkowany z zacieru zbożowego i dojrzewający minimum trzy lata w drewnianych, najczęściej dębowych beczkach. Historia whisky sięga VII wieku, kiedy to w Irlandii mnisi zaczęli pędzić aqua vitae, czyli wodę życia (w języku gaelickim to uisge beatha). Trunek był uważany za leczniczy i dlatego stosowany w różnego rodzaju mniejszych i większych dolegliwościach. Nazwa ewoluowała, ale dopiero od roku 1736 utrwaliła się jako whisky. Jej międzynarodowa kariera zaczęła się pod koniec XIX wieku, z powodu plagi filoksery - gatunku mszyc, która nawiedziła winnice francuskie i tym samym spowodowała ogromny spadek produkcji koniaku. Whisky skutecznie zaskarbiła sobie wtedy serca miłośników mocnych, wyrafinowanych trunków i jej sława trwa nieprzerwanie do dzisiaj, chociaż w wyniku prohibicji wprowadzonej w latach dwudziestych ubiegłego wieku w USA, rynek whisky przeszedł poważne zachwianie. Szczególnie mocno skutki prohibicji odczuła irlandzka whisky, gdyż to amerykański rynek był najważniejszym odbiorcą. Także szkockie destylarnie, które dość dynamicznie się rozwijały, miały przejściowe problemy i wiele z nich upadło. Kiedy zniesiono prohibicję, to producenci szkoccy opanowali rynek amerykański, a w Irlandii został zahamowany rozwój produkcji whisky na skalę przemysłową. Obecnie króluje szkocka http://www.chivas.com/pl/pl/chivas/product/whisky single malt i blended, aczkolwiek destylarnie pojawiają się w rozmaitych rejonach świata, nawet w Japonii.
Whisky single malt czy blended?
Ta pierwsza odmiana powstaje z jednego zboża, a mianowicie jęczmienia, destylowanego w alembikach i to w konkretnej destylarni. Destylacja alembikowa zapewnia mniejszą wydajność, ale zdecydowanie lepszą jakość. Najbardziej znane whisky single malt to Glenmorangie, Glenfiddich, Laphroaig. Szkockie single malty mają także charakterystyczny ziemisty, dymny posmak ze względu na specyfikę suszenia skiełkowanych ziaren jęczmienia w dymie torfowym.
Whisky blended różni się zarówno składem, jak i sposobem produkcji oraz walorami smakowymi. To po prostu whisky mieszana, oprócz słodu jęczmiennego dodaje się destylaty z innych zbóż. Najczęściej 30% stanowi jęczmień, a pozostałe 70% to inne zboża. Ziarna są na początku słodowane, po czym mocno rozdrabniane oraz mieszane z gorącą wodą źródlaną. Tak powstaje zacier, który następnie jest poddany procesowi fermentacji w kadziach drewnianych. Odmienny jest proces destylacji, gdyż do blendów nie używa się alembików, lecz dużo tańszej destylacji kolumnowej, która jednak nie zapewnia tak bogatych walorów smakowych.
Natomiast każdy rodzaj whisky musi dojrzewać w używanych beczkach dębowych minimum trzy lata. Jednak i w tym przypadku istnieją różnice. Mianowicie, do whisky single malt używa się beczek maksymalnie trzy razy i są to beczki wcześniej użyte do starzenia sherry lub madery, co pozwala uzyskać wyjątkowe efekty smakowe. Blendy są produkcją masową, więc w tym przypadku leżakowanie odbywa się w gorszej jakości beczkach, np. takich, które już nie mogą zostać wykorzystane do leżakowania single malt. Poza tym, trudno przypuszczać, że whisky blended będzie dojrzewać dłużej niż te standardowe trzy lata, natomiast w przypadku single malt proces leżakowania jest zawsze dłuższy.