Bazując na treści Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a dokładniej na art. 24a ust. 1, okazuje się, iż spółka jawna prowadzona przez osoby fizyczne, która wykonuje działalność gospodarczą, zobowiązana jest do prowadzenia PKPiR, a więc podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowe, na podstawie odrębnych przepisów, które ustalają to, w jaki sposób ustalany powinien być dochód/strata, podstawa opodatkowania oraz wysokość należnego podatku zarówno za cały rok obrotowy, jak i za wszystkie poszczególne okresy sprawozdawcze, które mają miejsce w danym roku sprawozdawczym.
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w spółce jawnej występuje w momencie, gdy jej przychody za poprzedni rok podatkowy przekroczyły graniczną kwotę, która na obecną chwilę wynosi 1 200 000 euro. W przypadku, gdy dochód spółki jawnej nie osiągnie podanego wcześniej pułapu, wówczas właściciel spółki otrzymuje możliwość wyboru, a mianowicie czy w danym roku będzie wszystkie zdarzenia gospodarcze zachodzące w firmie ewidencjonować w księgach rachunkowych czy w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.
W przypadku, gdy przedsiębiorca zdecyduje się na wybór ksiąg rachunkowych, automatycznie spółka jawna zaczyna podlegać przepisom prawnym, które zostały zawarte w Ustawie o rachunkowości, a które narzucają na spółkę obowiązek sporządzania sprawozdania finansowego na dzień, w którym zamknięte są księgi rachunkowe, a także na inny dzień bilansowy. Prócz tego roczne sprawozdanie finansowe musi być zgłaszane przez kierownika danej jednostki do właściwego rejestru sądowego.
W momencie, gdy spółka jawna podejmie decyzję o prowadzeniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów, wówczas zasady zawarte w Ustawie o rachunkowości nie znajdują zastosowania. Także w kwestii obowiązkowego sporządzania, a następnie przekazywania prawidłowego sprawozdania finansowego do rejestru sądowego. Zasady związane z prowadzeniem ewidencji operacji zaistniałych w przedsiębiorstwie zawarte zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów, które weszło w życie 26 sierpnia 2003 roku.
Warto jednak pamiętać o jednym z przepisów, który mówi, iż przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, nie mają obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego, co automatycznie powoduje, że nie mają oni obowiązku składania go do rejestru sądowego.
Tak, jak w przypadku większości zasad, w tym także występują wyjątki od reguły. O nich więcej można przeczytać w Kodeksie Spółek Handlowych, a dokładniej w art. 81 § 2 oraz w art. 558 § 2 pkt. 4. W skrócie – pierwszy z tych przepisów nakazuje sporządzić sprawozdanie finansowe z końcem każdego roku obrotowego w spółce, która przeszła w stan likwidacji. Z kolei drugi przepis dotyczy spółki, która uległa przekształceniu.
Zatem chcąc podsumować powyższe informacje, należy napisać, że spółki jawne, która prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów, nie muszą podejmować się sporządzania sprawozdania finansowego. Obowiązek ten pojawia się jedynie w ściśle określonych sytuacjach, które zostały opisane w regulacjach Kodeksie Spółek Handlowych.