Zastanawiasz się jak gotowali Twoi przodkowie? Przeczyta historyczny artykuł.
Do połowy XIX wieku kuchnia mieściła się zazwyczaj nieopodal dworu, w osobnym budynku. W rezydencjach magnackich wystrojem harmonizowała z całością zbudowań. Z kolei w mniejszych dworach, był to zazwyczaj budynek wąski, niski i długi. Czasami w budynku kuchennym mieściła się również cukiernia i kawiarnia, czyli pomieszczenia, w których przygotowywano słodycze, i parzono kawę. Nieodzownym elementem budynku, w którym mieściła się kuchnia, była spiżarnia oraz schowki na naczynia. Kredens natomiast znajdował się w budynku dworu. Tutaj bowiem szykowano potrawy niewymagające gotowania. Od połowy wieku XIX kuchnię coraz częściej umieszczano w bryle domu - w suterenie lub w bocznym jego skrzydle. Czasami wznoszono też niewielki budynek przeznaczony na tzw. letnią kuchnię, z której korzystano w sprzyjających warunkach pogodowych. W letniej kuchni nie tylko gotowano, ale też przyrządzano przetwory na zimę.
Obsługa dworskiej kuchni miała zawsze mnóstwo pracy. W kuchni i otaczającym ją gospodarstwie życie toczyło się przyspieszonym rytmem. Wewnątrz kuchni również. Tu centralne miejsce zajmowało palenisko: najpierw otwarte, później zamknięte od góry blachą – tzw. kuchnie angielskie. W kuchni otwartej gotowano, przystawiając http://cookandlove.pl/garnki.htmlgarnki jedną stroną do ognia, umieszczając je na specjalnych podstawkach albo zawieszając na łańcuchu nad ogniem. Kuchnia zamknięta dawała już możliwość stawiania garnków bezpośrednio na jej blacie. Posługiwano się też rusztem i rożnem. Oprócz głównego pieca w kuchennej izbie znajdował się też większy piec, służący do pieczenia chleba, ciast i większych sztuk mięsa. Podłogi kuchenne wykonane były zazwyczaj z cegły lub kamienia, ponieważ takie łatwo było utrzymać w czystości. Stał tu długi stół, na którym przygotowywano i dekorowano potrawy. Stały też szafy i półki, w których przechowywano naczynia kuchenne. Szczególnie dużo było naczyń do przygotowywania deserów, które wszyscy wprost uwielbiali. Do ważnych urządzeń kuchennych należał piecyk do palenia kawy.
Dawne kuchnie spełniały znakomicie swoją rolę. Były duże, przestronne i dobrze wyposażone. Ponieważ większość potraw przygotowywano wówczas na miejscu, obsługę kuchni stanowili mistrzowie w swoim fachu, wyspecjalizowani w kilku dziedzinach jednocześnie. Praca ta wymagała zatrudnienia rzeszy pomocników, mniej lub bardziej przygotowanych do swej roli.
Źródło: E. Kowecka, W salonie i w kuchni. Opowieść o kulturze materialnej pałaców i dworów polskich w XIX w. Warszawa 1984.