Każdy z nas na pewno spotkał się z problemem jakim jest chrapanie. Utrudnia ono sen osobie dotkniętej tym problemem lub osobom, które śpią w pobliżu. Chrapanie oznacza, że u śpiącej osoby występuje problem z przepływem powietrza w drogach oddechowych.
Najczęściej występuje ono podczas snu i może być objawem tzw. bezdechu sennego. Szacuje się, że około 30% osób chrapie. Konsekwencją tego jest niedotlenienie organizmu, co może powodować chroniczne zmęczenie.
Czynniki nasilające chrapanie to m.in.:
1. Nadwaga – im większa masa ciała, tym więcej odgłosów człowiek wydaje. W tym przypadku chrapanie powodowane jest m.in. przez tkankę tłuszczową, która umiejscowiona w górnych rejonach ciała uciska drogi oddechowe. Zmniejsza też objętość klatki piersiowej i zwiększa opór dróg oddechowych, przez co utrudnia oddychanie.
2. Niedrożny nos – czyli np. skrzywiona przegroda, zmiany zapalne błony śluzowej, polipy.
3. Pozycja ciała - w przypadku osób z nadwagą chrapanie jest niezależne od ułożenia ciała, tyczy się to głównie osób z prawidłową wagą. Powinny one unikać spania na plecach, gdyż sprzyja to przesuwaniu się języka ku tyłowi i w dół.
4. Przerost migdałka podniebiennego – tzw. trzeci migdałek. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn chrapania u dzieci. Powiększenie objętości migdałka zmniejsza średnicę przestrzeni, która decyduje o swobodnym oddychaniu nosem. Konieczne jest tutaj badanie laryngologiczne, następnie zdjęcie rentgenowskie.
5. Alkohol – zmniejsza tonus mięśniowy języka, szyi i górnych dróg oddechowych. Język w czasie snu bardziej opada ku tyłowi, a mięśnie otaczające gardło środkowe rozluźniają się, co utrudnia oddychanie.
Bardzo ważne jest, aby do sprawy chrapania podejść poważnie, ponieważ może ono wymagać wizyty u lekarza i specjalistycznego leczenia, zwłaszcza w przypadku nadwagi. Jeśli jednak wydaje nam się, że nie mamy większych powodów do zmartwień lub chrapanie nie jest w naszym życiu aż tak uciążliwe i zdarza się raz na jakiś czas lub jest delikatne, możemy spróbować wyeliminować je za pomocą domowych sposobów, np.:
– aktywny tryb życia – powoduje przede wszystkim wzrost masy mięśniowej, a dzięki temu ułatwia zrzucenie zbędnych kilogramów. Jeśli dodamy do tego zbilansowaną dietę, będziemy nie tylko zdrowsi, ale wiele następstw związanych z nadwagą może ustąpić.
– przestrzeganie pozycji, w której śpimy. Pomocna jest pozycja na boku, zamiast na wznak.
– rezygnacja z obszernej poduszki – zapobieganie zaginaniu się szyi poprzez stosowanie mniejszych poduszek, jaśków.
Gdy metody te okazują się nieskuteczne, konieczne są wizyty u lekarza. Badanie laryngologiczne, czy zdjęcie rentgenowskie migdałka (w przypadku przerostu migdałka podniebnego). Ilu lekarzy tyle opinii, nierzadko jednak dzieci muszą przejść tzw. adenotomię, czyli usunięcie migdałka. Co się zaś tyczy bezdechu sennego, pojawia się on głównie u młodych mężczyzn i polega na zaniku przepływu krwi przez drogi oddechowe. W poważniejszych przypadkach dochodzi do powtarzającego się w ciągu nocy zatrzymania oddychania. Trwa to od 10 s do 1 minuty. Bezdech senny niekiedy może spowodować śmierć także u niemowląt. W celu diagnostyki tego zagrożenia zarówno dzieci i dorosłych stosuje się badanie polisomnograficzne (polisomnografia).