Prawo cywilne często nazywane jest prawem umów - kształtowanie stosunków prawnych między podmiotami prawa najczęściej przyjmuje właśnie taką formę. Ważne więc, aby poznać podstawowe zasady tworzenia umów wynikające z przepisów Kodeksu Cywilnego.
Prawo cywilne często nazywane jest prawem umów – kształtowanie stosunków prawnych między podmiotami prawa najczęściej przyjmuje właśnie taką formę. Wielkim udogodnieniem dla stron jest możliwość umówienia się praktycznie o wszystko. Ułatwia i przyspiesza to obrót gospodarczy ale jednocześnie powoduje powstawanie wielu pytań. Ważne więc, aby poznać podstawowe zasady tworzenia umów wynikające z przepisów Kodeksu Cywilnego.
Istnieją trzy główne ograniczenia zasady swobody zawierania umów: treść lub cel umowy nie mogą się sprzeciwiać właściwościom (naturze) stosunku, ustawie oraz zasadom współżycia społecznego. Jest to niezwykle istotne zarówno ze względu na przedmiot umowy i jej treść, jak i na formę. Przykładowo przy obrocie nieruchomościami ustawa wskazuje konieczność zachowania formy aktu notarialnego - i to pod rygorem bezwzględnej nieważności umowy.
Każda umowa ma pewne elementy tworzące jej fundamenty, bez których nie może istnieć. Prawnicy rzymscy określali je jako Essentialia negotii, my możemy zdefiniować je jako przedmiotowo istotne elementy umowy (a de facto istotne przedmiotowo składniki każdej czynności prawnej). Przykładowo dla umowy sprzedaży prawo cywilne wymaga od nas określenia przedmiotu sprzedaży oraz jego ceny. Ponadto definicja taka powinna określać strony, które dokonują tej czynności prawnej, jako że zarówno sprzedawca jak i kupujący w tym przypadku nabywają zarówno prawa jak i obowiązki, stając się wobec siebie wierzycielem i dłużnikiem.
Posługując się dalej przykładem umowy sprzedaży możemy prześledzić instytucję tzw. postanowień dodatkowych. W świetle opisywanej wcześniej zasady swobody umów strony mogą
kształtować za pomocą swoich oświadczeń woli (prawie) dowolnie umowę sprzedaży, możliwe jest więc zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej, sprzedaż z prawem odkupu czy też sprzedaż z prawem pierwokupu. Innymi przykładami postanowień dodatkowych w często zawieranych umowach jest chociażby kara umowna czy też klauzule poufności - stosowane głównie przez przedsiębiorstwa, które chcą chronić ważne z punktu widzenia obrotu gospodarczego informacje związane z ich działalnością.