UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA W PRAKTYCE ! nr 15112

UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA W PRAKTYCE Upadłość konsumencka staje się coraz bardziej popularnym środkiem dialogu z wierzycielem stosowanym przez konsumentów, w tym przypadku dłużników. Świadczy o tym wręcz lawinowo zwiększająca się liczba wniosków składanych przez wnioskodawców. Dlaczego tak się dzieje? Zapraszam serdecznie do lektury: Od 1 stycznia 2015 r. obowiązuje ustawa nowelizująca przepisy prawa upadłościowego i naprawczego. Zasadnicza zmiana, wynikająca ze znowelizowanych przepisów, polegać na uproszczeniu procedur dotyczących upadłości konsumenckiej. Konsument otrzymał łatwiejszy dostęp do procedury ogłoszenia upadłości w sytuacji nadmiernego zadłużenia. Jest to nowa szansa dla osób, które popadły w kłopoty finansowe nie ze swojej winy. Kolejna, choć już nie tak znaczącą, zmiana regulacji prawnej dot. upadłości konsumenckiej nastąpiła z dniem 01 stycznia 2016 roku. Czym jest upadłość konsumencka? Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej zostało w szczególności określone w art. 491(1)-(23) ustawy – Prawo upadłościowe z dnia 28 lutego 2003 r t.j. z 05 lutego 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 233 ze zm.). Ogólnie mówiąc, upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym przewidzianym dla osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej, którzy stali się niewypłacalni. Poprzez stan niewypłacalności należy rozumieć stan, w którym dłużnik nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Jakie są funkcje upadłości konsumenckiej? Upadłość konsumencka ma dwie zasadnicze funkcje: oddłużenie niewypłacalnego konsumenta – czyli kwestia, która dla samego dłużnika jest najważniejsza. Umorzenie dotyczy całości lub części długów konsumenta, których konsument nie jest, ani nie będzie w stanie zapłacić. Należy jednak zaznaczyć, że dotyczy to tylko i wyłącznie długów, które powstały przed dniem ogłoszenia upadłości, windykację należności od niewypłacalnego konsumenta na rzecz jego wierzycieli. Celem postępowania jest, aby zamiast indywidualnych postępowań sądowych doprowadzić do łącznego i równego zaspokojenia roszczeń poszczególnych wierzycieli. Konsument musi pamiętać, że w postępowaniu upadłościowym dochodzi do likwidacji całego albo części majątku konsumenta. Tak uzyskane środki przekazuje się na zaspokojenie roszczeń wierzycieli, którzy w określonym czasie zgłosili istnienie swojej wierzytelności. Dlaczego nowa upadłość jest lepsza niż poprzednie regulacje? Przede wszystkim dlatego, że jej celem nie jest tylko to, aby doprowadzić do spłacenia długów, ale też to, aby dłużnik mógł wyplątać się z pętli zadłużenia. Co prawda wymaga to od konsumenta dużych poświęceń – należy liczyć się ze stratą dotychczasowego majątku oraz skrupulatnym wykonywaniem poleceń sądu- aczkolwiek przejście procedury upadłości pozwoli konsumentowi rozpocząć życie „od nowa”. W dniu ogłoszenia przez sąd upadłości konsumenckiej dłużnika, wierzyciel zaprzestaje naliczać odsetki a komornik zawiesza postępowanie egzekucyjne. Na dłużniku pozostaje obowiązek rzetelnego realizowania planu spłaty. Upadłość konsumencka jest zatem bardzo korzystna dla samego dłużnika. Kto może złożyć wniosek? Od 1 stycznia 2016 roku postępowanie upadłościowe wszczynane jest na wniosek konsumenta jak i wierzyciela. Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może złożyć osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej lub przestała być wspólnikiem osobowej spółki handlowej, przy czym nie ma już obowiązku oczekiwania upływu 1 roku od wykreślenia z rejestru KRS lub zaprzestania działalności gospodarczej. Jak złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej? Od 1 stycznia 2016 roku wniosek o ogłoszenie upadłości powinien być złożony na formularzu, którego wzór jest określony w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. Ile to kosztuje złożenie wniosku? Koszt wszczęcia postępowania upadłościowego to 30,00 zł. Jakie są kompetencje Sądu? Kompetencje sądów są bardzo szerokie. Sąd decyduje czy i które długi można umorzyć, ustala plan spłaty pozostałych, a nawet może zdecydować o sprzedaży domu czy mieszkania. Plan spłat określa dokładny harmonogram spłat wierzycieli. Przykładowo plan spłat może wyglądać tak, że przez pewien okres czasu konsument będzie zobowiązany oddawać np. połowę swojego wynagrodzenia z jednoczesnym zakazem zaciągania kolejnych długów. Jeśli konsument będzie wywiązywać się z nałożonych obowiązków, to pozostała część zadłużenia będzie umorzona. Kiedy sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości? Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenta jeżeli: konsument doprowadził do swojej niewypłacalności albo istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa; w stosunku do konsumenta prowadzono już konsumenckie postępowanie upadłościowe, ale zostało ono umorzone z innych przyczyn niż na wniosek konsumenta; w stosunku do konsumenta we wcześniejszym konsumenckim postępowaniu upadłościowym uchylono plan spłaty (konsument nie wykonywał planu spłaty, nie składał sprawozdań, zatajał źródła przychodu); konsument miał obowiązek złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca, a tego nie zrobił; konsument podał we wniosku nieprawdziwe lub niezupełne dane; w okresie 10 lat przed dniem złożenia wniosku, względem konsumenta toczyło się już konsumenckie postępowanie upadłościowe, które zakończyło się całościowym lub częściowym oddłużeniem; czynność prawna konsumenta została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli. Konsekwencje ogłoszenia upadłości Wraz z ogłoszeniem upadłości cały majątek konsumenta staje się „masą upadłości”, zarządzaną przez wyznaczonego przez sąd syndyka – oznacza to, że konsument nie może swobodnie rozporządzać swoim majątkiem. Do obowiązków upadłego należy miedzy innymi wskazanie i wydanie syndykowi całego swojego majątku, a także dokumentacji dotyczącej majątku i rozliczeń. W przypadku niedochowania nałożonych obowiązków postępowanie upadłościowe może zostać umorzone, co uniemożliwi konsumentowi, zgodnie z aktualnymi przepisami, skorzystanie z dobrodziejstwa postępowania jakie daje upadłość konsumencka w przeciągu następnych dziesięciu lat. Konsument musi również pamiętać, że w skład masy upadłości wchodzi także wynagrodzenie za pracę upadłego. Po ogłoszeniu upadłości syndyk sporządza inwentaryzację majątku masy upadłości, a następnie przystępuje do sprzedaży majątku upadłego konsumenta – nie dotyczy to jednak przedmiotów pierwszej potrzeby, potrzebnych do codziennej egzystencji. Dalej należy również wskazać, że wraz z ogłoszeniem upadłości wymagalne staną się wszelkie zobowiązania konsumenta – przykładowo kredyt wzięty przez dłużnika na raty będzie natychmiastowo płatny w pełnej wysokości. Co więcej, wraz z ogłoszeniem upadłości konsument będzie mógł zawierać tylko drobne umowy życia codziennego (jak np. zakupy żywności), które pokrywane będą przez upadłego z tych funduszy, jakie nie podlegały zajęciu przez syndyka. Kancelaria Prawnicza AD-REM