Współczesne ślusarstwo – więcej niż wykonywanie kluczy
Każdy z nas potrzebuje czasem dorobić klucz, czy zlecić wymianę zamków. Nie zdajemy sobie jednak sprawy z tego, że korzystamy z usług ślusarskich częściej, niż nam się wydaje, gdyż oferowane przez nich prace mogą dotyczyć bardzo wielu czynności związanych z obróbką metalu.
Zawód ślusarza jest rzemiosłem bardzo starym, sięgającym swoją historią do wczesnych czasów średniowiecznych. Cechy kowalsko-ślusarskie specjalizowały się w wytwarzaniu głównie drobnych przedmiotów metalowych, takich jak klucze, zamki, narzędzia, czy sztućce. Dziś ślusarstwo utożsamiane jest powszechnie przede wszystkim z dorabianiem kluczy i naprawą, wymianą oraz otwieraniem zamków w drzwiach. W rzeczywistości jednak ślusarze zajmują się również wytwarzaniem i naprawą wielu innych drobnych przedmiotów codziennego użytku.
Ślusarz zajmuje się ręczną lub ręczno-mechaniczną obróbką metalu na zimno. Jego zadaniem jest wykonywaniem drobnych przedmiotów metalowych i części do maszyn. Oprócz powszechnie znanego dorabiania kluczy, ślusarz oferuje często również naprawę urządzeń mechanicznych, wytwarzanie drobnych narzędzi, ostrzenie noży, czy montowanie zamków. Rzemieślnicy ci, jeśli nie posiadają własnego warsztatu lub nie pracują w warsztacie innego ślusarza, często znajdują zatrudnienie w serwisach drobnego sprzętu użytkowego, warsztatach samochodowych, firmach budowlanych, a nawet pracowniach artystycznych.
Dobry ślusarz – jaki powinien być?
Aby zostać ślusarzem należy ukończyć szkołę zawodową, policealną lub specjalistyczne kursy przygotowujące do zawodu. Wymagany jest zdany egzamin oraz praktyka zawodowa pod okiem doświadczonego już w branży rzemieślnika. W pracy ślusarza bardzo istotne są zdolności manualne oraz łatwość nauki. Powinien on orientować się w zawodach i technikach pokrewnych, które niekiedy bardzo ułatwiają lub przyśpieszają wykonywanie własnego zawodu oraz zwiększają kompleksowość oferowanych przez niego usług. Przydatna jest również dobra kondycja fizyczna.
Ślusarze mogą zajmować się zleceniami kompleksowo, jednak większość z nich specjalizuje się w jednej z drobniejszych dziedzin, np. ślusarstwem drobnych elementów urządzeń i sprzętu domowego oraz instalacji domowych (np. sprzęty AGD, wentylatory, zamki, zawiasy), ślusarstwem konstrukcji stalowych (pręty, płaskowniki, nity), ślusarstwem części układów samochodowych (zawiasy, zamki, podnośniki do szyb), czy ślusarstwem artystycznym (okucia, żyrandole, bramy, kraty, ogrodzenia, balustrady, świeczniki).
Zlecenia ślusarskie
Wbrew pozorom zlecenia odnośnie obróbki metalu trafiają do ślusarzy dużo częściej, niż się wydaje. Wszystko za sprawą stereotypu na temat jednorodności tych prac. Do najpopularniejszych robót zlecanych ślusarzom zalicza się oczywiście różnego rodzaju czynności związane z kluczami i zamknami, m.in.: awaryjne otwieranie zamków w samochodach oraz drzwiach od mieszkań i innych lokali, prace przy systemach antywłamaniowych (serwis, naprawa, montaż), wykonywanie różnego rodzaju zamknięć, naprawa i serwis uszkodzonych zamków lub takich ze złamanym kluczem, wymiana zamków, wykonywanie systemów klucza Master-Key.
Ślusarze jednak zajmują się również innymi, bardziej kompleksowymi pracami przy obróbce metali. Inne usługi ślusarskie, jakie możemy znaleźć w ofertach fachowców i firm to np. obróbka tokarką, frezarką, drążarką, spawanie konstrukcji stalowych, gięcie metali, wykonywanie mebli sklepowych i witryn, piaskowanie, malowanie proszkowe, gięcie profili aluminiowych, ostrzenie pił, noży i wierteł, przecinanie, obróbka metali, drutu.
Specjaliści w zakresie ślusarstwa zajmują się czasem również wytwarzaniem i montażem: okuć i mebli ogrodowych, bram, ogrodzeń ozdobnych, balustrad, konstrukcji metalowych, krat antywłamaniowych, zabudowań balkonów, siatek ogrodzeniowych, kontenerów, pojemników na odpady, części do maszyn i urządzeń, elementów rurociągów, a także drobnych części samochodowych.
Gdzie pracują ślusarze?
Ślusarz to jeden z tych zawodów, który jest poszukiwany na rynku. Każdy z nas od czasu do czasu potrzebuje skorzystać z usług ślusarskich. Mimo rozwoju technologii są pewne czynności, które trzeba wykonać ręcznie. W takich sytuacjach nic nie zastąpi wprawnej ręki ślusarza. Praca ślusarza odpowiada na potrzeby nie tylko klientów indywidualnych. Z ich usług bardzo często korzysta się w przemyśle maszynowym, metalowym i budowlanym. Obrabiane przez nich metale są niezbędne podczas montażu i napraw, a nierzadko mają również funkcję estetyczną.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że ślusarze niekiedy zajmują się rzemiosłem artystycznym. Często działają w ramach pracowni kowalsko-ślusarskich. Spod rąk ślusarzy i kowali mogą wychodzić prawdziwe dzieła sztuki lub przedmioty codziennego użytku o wysokiej wartości estetycznej. Większość z nich jest funkcjonalna, ale i unikalna. Przedmioty wykonane przez ślusarzy-artystów na pewno nadadzą wnętrzu wyjątkowy, niepowtarzalny charakter.
Co znajdziemy w ofercie pracowni ślusarskich o charakterze artystycznym? Jedną z najczęściej spotykanych usług jest wykonywanie poręczy o różnych kształtach, zdobieniach, czy fakturach. Czasem są to prace jeszcze bardziej kompleksowe – w ich zakres może chodzić również wykonanie metalowych schodów wewnętrznych i zewnętrznych, krętych i prostych. Często wykonywane są również bramy, ogrodzenia i ozdobne kraty metalowe na zamówienie, o bardzo różnorodnych, artystycznych i estetycznych kształtach.
Maszyny i urządzenia ślusarskie
Ślusarze do obróbki metali potrzebują różnych urządzeń i narzędzi pomocniczych. Najważniejszym z nich jest stół stolarski, a także pilniki, imadło, skrobaki, piły, nożyce, wycinaki, młotki, wiertła, gwintowniki, przebijaki, lutownice, suwmiarki, kątomierze, płyty taserskie, czujniki zegarowe, średnicówki, mikrometry, rysiki traserskie, cyrkle, punktaki, macki pomiarowe. Za pośrednictwem tych narzędzi ślusarze wykonują różne prace z zakresu obróbki metali, np.: prostują, gną, gwintują, nitują lutują, skręcają, spawają, zwijają sprężyny, wyoblają, przebijają, wiercą, pogłębiają, rozwiercają, piłują, szlifują, polerują, skrobią, tną, wycinają, trasują itp.