Zazwyczaj już na przełomie marca i kwietnia pojawiają się na straganach i kuszą pięknymi kolorami oraz zapachami. To właśnie w tym czasie rozpoczyna się sezon na nowalijki. Te młode warzywa budzą jednak sporo wątpliwości. W poniższym artykule odpowiemy na najważniejsze pytania. Sprawdź, czy takie jarzyny są zdrowe oraz dowiedz się, jak uprawiać wizytówki wiosennego warzywniaka.
Czym są nowalijki?
Młode warzywa, które są często dostępne już w marcu na lokalnych hurtowniach, straganach i warzywniakach to popularne wiosenne nowalijki. Ukazują się jako pierwsze jarzyny w sezonie i przynoszą dużo radości, gdy naszym organizmom po zimie brakuje minerałów oraz witamin. Mogą cechować się odmiennym kolorem od owoców roślin dojrzewających w miesiącach letnich.
Jakie warzywa zalicza się do nowalijek? Są to przede wszystkim:
• rzodkiewki;
• botwinka;
• pomidory;
• cebula dymka;
• młoda marchew;
• rzeżucha;
• nać pietruszki;
• szczypiorek;
• ogórki;
• koperek;
Panujące wczesną wiosną warunki atmosferyczne, czyli krótki dzień, wahania temperatury oraz ryzyko przymrozków nie sprzyjają rozwojowi roślin. Aby jak najwcześniej dostarczyć na stoły Polaków młode warzywa (które są również stałym elementem cateringów dietetycznych), to sadzi się je w nasłonecznionych i ciepłych szklarniach. Wielkie oszklone hale gwarantują odpowiednią wilgotność, oświetlenie oraz temperaturę. Okres wegetatywny jarzyn zostaje w ten sposób znacznie przyśpieszony i skrócony.
Czy nowalijki są bezpieczne? Wady i zalety młodych warzyw
Uprawa najczęściej spożywanych nowalijek może odbywać się zarówno w szklarniach, jak i w gruncie. Zazwyczaj stosuje się jednak pierwszą i znacznie szybszą metodę. Właściwie przeprowadzony zasiew nie powinien stwarzać zagrożenia. Dlaczego więc te wiosenne warzywa budzą tak wiele wątpliwości?
Przede wszystkim odwzorowywanie naturalnych warunków przez profesjonalnych ogrodników w szklarni jest zazwyczaj niewystarczające. Z tego powodu bardzo często do uprawy nowalijek stosuje się sztuczne nawozy oraz stymulatory wzrostu. Nadmierne dla człowieka związki azotanu zawarte w wymienionych wspomagaczach mogą prowadzić do zatruć i osłabiać wchłanianie ważnych mikroelementów.
Czy to oznacza, że powinniśmy całkowicie zrezygnować ze spożywania młodych warzyw? Nie, ponieważ rozwiązaniem problemu są ekologiczne nowalijki oraz samodzielna uprawa młodych warzyw w domu. Ponadto warto pamiętać, że nie wszystkie jarzyny kumulują szkodliwe substancje w takiej samej ilości. Najmniej azotanów znajdziemy w pomidorach, papryce, fasoli czy grochu. Najwięcej tego typu substancji możemy spotkać za to w korzeniach i zewnętrznych liściach np. sałaty czy szpinaku.
Włączając młode jarzyny do swojej diety, traktujmy je jako uzupełnienie posiłków. Posiadają one bowiem również sporo zalet. Przede wszystkim zawartość witamin i minerałów w nowalijkach jest zbliżona do składu warzyw gruntowych. Mogą one również usprawniać procesy trawienia oraz odżywiać bakterie jelitowe.
Wiosenna uprawa nowalijek
Część wczesnych warzyw można wyhodować we własnym domu. Świetnie w takich warunkach odnajdą się kiełki brokułów, rzodkiewki czy rzeżuchy. Wykorzystanie specjalnych doniczek pozwoli uprawiać na nasłonecznionym parapecie również seler, szczypiorek czy natkę pietruszki. Wiosenne jarzyny zawierają mnóstwo witamin i dodatkowo bardzo szybko dostarczą upragnione plony. Zbiory uzależnione są od gatunku, ale zasadzone w marcu rzodkiewki możemy spożywać już nawet po 40 dniach.
Posiadacze większych działek oraz bardziej doświadczeni ogrodnicy mogą uprawiać młode jarzyny w tunelach foliowych, inspektach, szklarniach, a nawet z gruntu. Wczesną wiosną można bowiem zbierać plony warzyw ozimych oraz cieszyć się z szerokiej gamy pierwszych młodych odmian. Takie domowe uprawy nowalijek będą pozbawione dodatkowych nawozów oraz środków przyśpieszających wzrost. Stanowią również świetnie uzupełnienie zdrowej i wiosennej diety.