Depresja endogenna znana również jako depresja właściwa, depresja kliniczna czy też depresja ciężka.
Ten rodzaj depresji występuje z objawami, które trwają przez większą część dnia, niemal codziennie przez co najmniej dwa tygodnie. Objaw musi powodować albo obniżenie nastroju lub zauważalny spadek zainteresowania lub przyjemności z wykonywania wszystkich lub większości działań. Co najmniej cztery (lub więcej) dodatkowe objawy są obecne:
-znaczna utrata masy ciała, bądź rzadziej przyrost masy ciała w połączeniu ze zmniejszeniem lub zwiększeniem apetytu
-trudności ze snem lub brak kontroli snu i nadmierna jego długość
-nadmierny ruch lub spowolnienie związane z napięciem psychicznym (obserwowane przez innych)
-zmęczenie lub utrata energii
-uczucie braku własnej wartości lub nadmierne poczucie winy
-trudność myślenia, koncentracji i podejmowania decyzji
-wielokrotnie myśli samobójcze, próby samobójcze lub posiadanie określonego planu popełnienia samobójstwa
Depresja ta głęboko zakłóca funkcje psychiczne i fizyczne, a chory nie ma siły ani ochoty na wykonywanie najprostszych codziennych czynności, jak umycie się, czy przygotowanie sobie nawet prostego posiłku. Osoba taka nie jest w stanie samodzielnie podjąć decyzji. Nieuzasadnione poczucie winy odbiera radość z jakichkolwiek rzeczy a poczucie niespełnienia dodatkowo osłabia taką osobę.
Takiej depresji nie leczy się w drodze psychoterapii, ponieważ chory i tak nie ma ochoty współpracować z psychoterapeutą, a nawet w częstych przypadkach po prostu nie ma na to siły. Sposobem wyjścia z takiego rodzaju depresji jest kuracja psychiatryczna połączona z przyjmowaniem leków antydepresyjnych, a w niektórych najbardziej skrajnych przypadkach nawet hospitalizacja w placówkach psychiatrycznych.
Ból i smutek chorej osoby są bardzo trudne do wytrzymania, co odzwierciedla wysoki odsetek prób samobójczych, który w tym typie depresji sięga 50% wśród chorych, a dla 15% z nich te próby kończą się śmiercią. Zazwyczaj chorzy po ok. pół roku zaczynają zwalczać depresję i wracać do normalnego życia, jednak nie jest to regułą. Po okresie pozornego wyzdrowienia mogą pojawić się nawroty choroby, wtedy dana osoba musi być pod opieką poradni psychiatrycznej i zażywać leki antydepresyjne, nierzadko przez całe swoje życie.